Widzieliście taką śnieżycę wiosenną?
Nie spotkacie jej na pierwszym lepszym spacerze, bo rośnie zaledwie na kilkunastu górskich polanach w Sudetach i Bieszczadach, na Śląsku i pod Poznaniem. Ale za to jaki daje spektakl…
Trudno pomylić śnieżycę wiosenną z innymi białymi dzwonkami, choć podobna jest i do przebiśniegu, i do konwalii. Na końcach płatków ma zielone lub złociste kropki – znak rozpoznawczy. Kwitnie całymi łanami – nawet po kilka tysięcy kęp – na podmokłych kwaśnych łąkach, nadrzecznych lasach łęgowych, zwłaszcza w olszynach, ale lubi też grabowe i dębowe grądy, buczyny i obrzeża torfowisk.
Niech was nie zmyli jej subtelny, wręcz kruchy wygląd. Jest wytrzymała na solidny mróz; zaczyna kwitnąć już w lutym, nawet gdy leży śnieg, i może przetrwać dłuższe okresy ujemnych temperatur. Natura wyposażyła ją w niezwykłą broń, chroniącą przed lodowatym zimnem – w łodygach ma dużo cukrów, które działają podobnie jak środki zapobiegające zamarzaniu płynu chłodniczego w samochodach.
Jednak to, dzięki czemu nie zamienia się w sopel lodu, jest jednocześnie jej przekleństwem. Słodkie soki smakują bowiem jeleniom i sarnom, które tylko czekają, żeby wychyliła się spod śniegu. Wyjadają wtedy kępy kwiatów razem z cebulkami, niszcząc przy okazji coraz rzadsze śnieżycowe pola. Dla ludzi jest trująca – zawiera alkaloid zaburzający rytm serca. Dziś możemy podziwiać śnieżyce głównie w Sudetach i Karpatach, na Śląsku, w Wielkopolsce i na Roztoczu.
W południowo-zachodniej części kraju mają po jednym kwiatku na łodydze i zielonkawe plamki na płatkach. Na południowym-wschodzie są bardziej okazałe, mają dwa kwiaty lub więcej i złocistożółte kropki. Jedne i drugie delikatnie pachną, zapylają je wytrzymałe na zimno trzmiele oraz pszczoły. Co ciekawe, jeśli zima utrzymuje się za długo lub pada deszcz, śnieżyca potrafi sobie świetnie poradzić – zamyka kwiaty i dochodzi do samozapylenia.
Uwaga, dziko rosnącej nie wolno wykopywać i przesadzać do ogródków, bo jest pod ochroną. W sklepach kupicie cebulki równie pięknej śnieżycy hodowlanej.
Gdzie ją znajdziesz:
SUDETY
•Południowo-wschodni brzeg jeziora Bukówka w dolinie rzeki Bóbr, w gminie Lubawka przy trasie z Wrocławia i Poznania, skąd kierujemy się na wieś Bukówka.
•Rezerwat florystyczno-leśny Muszkowicki Las Bukowy w powiecie ząbkowickim, w województwie dolnośląskim, w gminie Ciepłowody położonej na Wzgórzach Niemczańsko-Strzelińskich (obejmuje teren ciągnący się wzdłuż Zamecznego Potoku na Wzgórzach Szklarskich). Najlepiej dotrzeć tu z Ząbkowic Śląskich.
WIELKOPOLSKA
•Rezerwat Śnieżycowy Jar w gminie Murowana Goślina w powiecie poznańskim. Do rezerwatu dojdziecie ze wsi Starczanowo (2 km) zielonym szlakiem turystycznym lub ze wsi Uchorowo, 3 km na południowy zachód. Zajmuje zbocza jaru schodzącego w kierunku doliny Warty.
BIESZCZADY
•Rezerwat Śnieżyca Wiosenna w Dwerniczku w gminie Lutowiska położony na łące pomiędzy Sanem a drogą prowadzącą ze wsi Dwerniczek do Dwernika. By tu dotrzeć, trzeba z Ustrzyk Dolnych kierować się na Zatwarnicę.
Tekst: Dorota Szatańska
Zdjęcia: Jacek Bis, Tomasz Gmerek/East News, ANP Kina/East News
