Czasem przypadki rządzą światem. Ten wyszedł wszystkim na zdrowie. Paprykę odkrył Krzysztof Kolumb, gdy pojechał do Indii po coś zupełnie innego. Szukał pieprzu, cennego wówczas jak złoto. Trafił do Ameryki i znalazł... czerwone strączki. Potem Hiszpanie i Portugalczycy rozwieźli je po całym świecie. Dziś mamy ponad dwieście odmian. Papryka rządzi w kilkunastu kuchniach świata. Piekielnie ostre, takie jak habanero czy jalapeno (podstawa kuchni meksykańskiej, portugalskiej i hiszpańskiej), dodaje się do paelli, guacamole, chutneyów. Hamują apetyt i przyspieszają trawienie, są więc idealne na odchudzanie. Odmiany łagodne – anaheim, pimento, bell – pasują do zup, sosów, sałatek czy dipów. Doskonale smakują także grillowane czy marynowane z dodatkiem ziół. Paprykę warto chrupać, bo jest bardzo zdrowa. Ma mnóstwo minerałów, karotenu, błonnika, prawie wszystkich witamin z grupy B. I co najważniejsze jedzenie papryki, tej ostrej, wprawia w dobry humor, bo podnosi poziom endorfin.
Pizza po węgiersku
Weź: •opakowanie gotowego ciasta na pizzę •2 kulki mozzarelli •pomidora •5 plasterków salami lub szynki •5-6 plastrów boczku •po ½ czerwonej, żółtej i zielonej papryki •½ cebuli •ząbek czosnku •sól •paprykę w proszku (słodką lub ostrą) na sos pomidorowy: •2 pomidory •sól • pieprz •łyżkę octu balsamicznego •łyżeczkę suszonego oregano •łyżkę oliwy •szczyptę cynamonu
Ciasto rozmroź. Przygotuj sos. Pomidory sparz i obierz, pokrój w ósemki, odciśnij z soku i włóż do rondla. Dodaj sól, pieprz, ocet, oregano, oliwę i cynamon, gotuj przez pół godziny. Odstaw z ognia, lekko przestudź i zmiksuj na gładko. Mozzarellę zetrzyj na tarce, dopraw solą. Pomidora i papryki pokrój w plastry, cebulę w pióra, czosnek posiekaj. Warzywa skrop oliwą. Ciasto rozwałkuj, zawiń brzegi. Posmaruj odrobiną sosu pomidorowego, połóż boczek, ser, pomidora, papryki i posyp czosnkiem. Piecz 20 minut w piekarniku nagrzanym do 200ºC.
Pikantne ciasto z cukinią, papryką i serem
Weź: •średnią cukinię •czerwoną paprykę •4 jajka •½ szklanki oleju •torebkę startego sera •¾ szklanki mleka •szklankę mąki •2 łyżeczki proszku do pieczenia •sól •pieprz cayenne
Warzywa umyj i osusz. Żółtka oddziel, a białka ze szczyptą soli ubij na sztywną pianę. Cukinię pokrój w półplasterki. Paprykę oczyść z gniazd nasiennych i pokrój w drobną kostkę. Żółtka ubij z olejem, wlej mleko, wymieszaj. Dodaj mąkę przesianą z proszkiem do pieczenia, przyprawy i ser. Dokładnie wymieszaj. Wrzuć pokrojone warzywa i dodaj ubite białka. Drewnianą łyżką delikatnie przemieszaj kilka razy i przelej do formy (dobra będzie keksówka) wyłożonej papierem. Piecz 45 minut w piekarniku nagrzanym do 180°C. Ciasto idealne jako dodatek do mięs i samych sosów.
Quiche
Weź: •opakowanie gotowego (wytrawnego) półkruchego ciasta •2 czerwone papryki •½ zielonej papryki •½ żółtej papryki •4-5 jajek •roladkę sera koziego, kawałek fety lub camemberta •2 kulki mozzarelli •kubeczek śmietany (12-18%) albo jogurtu greckiego •2-3 łyżki posiekanego lubczyku, bazylii lub natki pietruszki •łyżeczkę mielonej słodkiej albo wędzonej papryki •sól i pieprz
Ciasto rozmroź, rozwałkuj i wyłóż nim formę na tartę, nakłuj widelcem i wstaw do lodówki. Papryki upiecz w piekarniku (włącz funkcję grill). Po 10 minutach, kiedy lekko sczernieje skórka, przełóż do słoika i zakręć. Gdy wystygną, zdejmij skórkę. Miąższ zielonej pokrój w kostkę, resztę w paski. Piekarnik nagrzej do 190°C, formę z ciastem przykryj folią, wysyp na nią fasolę lub ryż. Piecz 15 minut, zdejmij folię i piecz jeszcze niecały kwadrans. Wyjmij. Zmniejsz temperaturę do 180°C. Roztrzep jajka, dopraw solą, pieprzem, dodaj zieloną paprykę, pokrojony ser i mozzarellę, śmietanę i zioła. Wymieszaj, wylej na podpieczony spód, wyłóż pokrojonymi w paski paprykami żółtą i czerwoną. Piecz pół godziny.
Sałatka
Weź: •paprykę czerwoną, zieloną, żółtą •3 śliwki węgierki •4 filety anchois •2 ząbki czosnku •szczyptę soli •pieprz •łyżkę kaparów w zalewie •2 łyżki oliwy •łyżkę natki pietruszki •łyżkę bazylii
Papryki przekrój na pół, usuń nasiona, ułóż na blaszce skórką do góry i piecz w piekarniku (200°C) mniej więcej pół godziny. Zdejmij skórkę, pokrój w paski, przełóż do miski, dodaj anchois i pokrojone w ćwiartki śliwki. Rozetrzyj czosnek, zalej go oliwą, dodaj posiekane zioła. Wymieszaj wszystko z kaparami.
Krem z papryki i pomarańczy
Weź: •2 czerwone duże papryki •2 łyżki oliwy •2 pomarańcze •sól i pieprz •pół kostki sera feta •bazylię
Papryki umyj, oczyść z pestek i pokrój w kostkę. Wyciśnij sok z pomarańczy. Skórkę zetrzyj na tarce, wystarczą dwie łyżeczki. Rozgrzej w garnku oliwę i dodaj paprykę. Kwadrans duś pod przykryciem, wsyp startą skórkę i gotuj na wolnym ogniu przez 20 minut. Następnie wlej sok z pomarańczy i całość zmiksuj. Dopraw solą, pieprzem. Zupę można podawać na ciepło lub jako chłodnik. Doskonale smakuje z pokruszoną fetą i bazylią.
Faszerowana
Weź: •4 papryki •cebulę •30 dkg mielonej wieprzowiny •½ szklanki ryżu •szklankę bulionu •4 łyżki oleju •łyżkę koncentratu pomidorowego •sól •pieprz •oregano
Ugotuj ryż na sypko. Obierz i posiekaj cebulę, wrzuć na rozgrzany olej i duś, aż się zeszkli. Dodaj mięso, przypraw do smaku solą, pieprzem i oregano. Całość przesmaż kilka minut. Wrzuć ryż i wymieszaj. Umyj papryki, usuń pestki. Strąki napełnij farszem i ułóż w żaroodpornym naczyniu wysmarowanym olejem. Przykryj folią i piecz 35 minut w temperaturze 180°C, od czasu do czasu podlewając bulionem. Następnie papryki wyjmij, a do sosu z pieczenia dodaj koncentrat pomidorowy. Zagotuj i przypraw. Podawaj papryki polane sosem.
Tartinki
Weź: •gotowe ciasto kruche •po ½ strąka papryki żółtej, czerwonej, zielonej •3 jajka •kubeczek śmietany kremówki •5 dkg żółtego sera •natkę pietruszki •sól •pieprz
Małe formy na tartaletki wyłóż ciastem, dokładnie wyklejając brzegi, nakłuj widelcem i wstaw do piekarnika nagrzanego do 190°C. Piecz 15 minut. Papryki umyj, przekrój na połówki i oczyść z nasion. Następnie pokrój w cienkie paski i wyłóż na przestudzony kruchy spód. Jajka ubij z kremówką, dopraw solą i pieprzem. Wymieszaj z posiekaną natką i startym serem, zalej masą paprykę. Ponownie piecz w temperaturze 190-200°C przez 35 minut.
Ajwar
Weź: •3 kg papryki czerwonej •30 dkg papryki czuszki •½ szklanki octu 10% •½ kg cukru •szklankę oleju, np. słonecznikowego •2-3 łyżeczki soli •5 liści laurowych •10 ziaren ziela angielskiego •3 małe puszki koncentratu pomidorowego •2 główki czosnku
Papryki umyj, osusz, oczyść z pestek. Zmiel przez maszynkę i przełóż do garnka z grubym dnem. Wlej ocet, olej, wsyp cukier i sól. Wymieszaj i gotuj, aż odparuje. Wrzuć ziele angielskie, liście laurowe, czosnek. Dodaj koncentrat pomidorowy, zamieszaj i gotuj jeszcze przez kwadrans. Przelej do słoików i zapasteryzuj.
Galaretka
Weź: •podwójną pierś kurczaka •2 kostki rosołowe •4 listki żelatyny •pęczek estragonu •3 papryki świeże lub konserwowe
Zwilż płatki żelatyny w zimnej wodzie. Rozpuść kostki rosołowe w litrze wrzątku i dodaj pęczek estragonu. Gotuj piersi kurczaka w bulionie przez 20 minut. Odcedź i ostudź. Wywar wlej do rondla, dodaj żelatynę. Doprowadź do wrzenia, a potem ostudź. Wlej galaretkę do miski (żeby miała pół centymetra grubości) i wstaw do lodówki. Po godzinie wrzuć pokrojone w cienkie plastry piersi kurczaka, listki estragonu i pokrojoną paprykę. Zalej resztą galaretki i zostaw w lodówce na co najmniej cztery godziny w lodówce. Wyłóż na talerz i podawaj.
CZERWONA PAPRYKA
Witaminy C w niej tyle, ile w dziesięciu dorodnych jabłkach. Jakby tego było mało, ma wapń, potas, żelazo i magnez. Wspomaga nerwy, kości i mięśnie, a błonnik usprawnia jelita. Jeśli chcesz mieć ładny, brązowy odcień skóry, zamiast smarować się samoopalaczami, jedz paprykę. W słodkiej jest sporo beta-karotenu. Ostra z kolei moc zawdzięcza kapsaicynie, która rozgrzewa i działa przeciwnowotworowo. Jak odróżnić jedne od drugich? Duże i pękate owoce są zwykle delikatne, małe, długie i chude strączki palą przeważnie żywym ogniem.
ZIELONA PAPRYKA
Powinny ją chrupać kobiety w ciąży, bo ma dużo kwasu foliowego i mało kalorii – zaledwie 14. Bogaty w krzem sok poprawia wygląd paznokci i włosów. Jeśli zmieszamy go z marchewkowym, oczyści skórę z ciemnych plam. Aby kuracja była skuteczna, trzeba pić 3-4 razy dziennie po pół szklanki przez miesiąc. Ale uważaj, nie każda zielona w sklepie jest tak naprawdę zielona. Jeśli ma jakieś żółte czy czerwone plamki, oznacza, że jest niedojrzała.
ŻÓŁTA PAPRYKA
Królowa młodości. Ma w sobie znacznie więcej niż jej siostry witamin E i B6, które opóźniają starzenie. Świetna dla okularników – zawiera luteinę, która niszczy wolne rodniki w siatkówce oka i poprawia wzrok. Niech was nie zwiedzie obiecujący łagodność kolor. Żółta też może być ostra. Na przykład tabasco to tak naprawdę rodzaj papryki – małych strączków z owocową nutką – z której robi się słynny meksykański sos dodawany do marynat, mięs i ognistych drinków: krwawej mary oraz wściekłego psa.
Tekst: Agata Daniluk, Stockfood/Free
Zdjęcia: François Goudier/Côté Maison/East News, Marcin Szabłowski I Dariusz Fidos/Mk, Stockfood/Free, Corbis/Fotochannels
