Polskie pisanki wielkanocne - poznaj regionalne wzory i krótką historię pisanek, która sięga aż... Mezopotamii
ZwyczajeKurpiowskie, kaszubskie, podlaskie… Pisanki mienią się w Polsce różnymi kolorami i wzorami w zależności od regionu. Zobacz najciekawsze polskie zdobienia pisanek wielkanocnych z całego kraju oraz poznaj ich nieoczywistą historię.
Skąd wzięła się tradycja malowania pisanek wielkanocnych?
Dla niektórych może być zaskakujący fakt, że tradycja malowania jajek nie ma nic wspólnego z chrześcijaństwem. Tak naprawdę pierwsze pisanki pojawiły się już w starożytnej Mezopotamii. Były symbolem ożywienia przyrody na wiosnę. Co ciekawe, jajko pojawia się w większości kultur w mitach o powstaniu wszechświata. Jego dekorowanie było popularne długo przed pojawieniem się Chrystusa i niezależnie od przyjętej religii.
Zobacz też:
W Polsce malowanie jajek włączono do zwyczajów wielkanocnych, by ułatwić proces chrystianizacji. Pisanki nadal oznaczają budzenie się do życia, a dodatkowo: zmartwychwstanie Jezusa. Najstarsze znalezione wielkanocne dekoracje w kraju pochodzą z X wieku.
Jakie są rodzaje pisanek wielkanocnych?
Staropolskie pisanki polewano woskiem, rysowano nim wzór, a następnie gotowano jaja w wodzie z dodatkiem naturalnych barwników, na przykład łupin cebuli albo ochry. Większość ozdób wychodziła w kolorze ciemnoczerwonym i brązowym, chociaż nie wszystkie. Kora młodej jabłoni farbowała na żółto, bławatek na niebiesko, burak na różowo, a malwa na fioletowo.
Różne techniki dekoracji stosuje się w innych szerokościach geograficznych. Na przykład kraszanki to również jaja ugotowane w barwiącym wywarze, ale bez woskowych wzorów. W okolicach Krakowa, a także Łowicza jaja przyozdabia się papierem. Są to tak zwane nalepianki. Oklejanki powstają w wyniku naklejania płatków, tkanin, włóczki i innych materiałów. Na zachodzie Polski robi się drapanki. Wzór na skorupce zostaje wydrapany w zaschniętej farbie ostrym narzędziem. Ażurki wykonuje się z wydmuszek – szlaczki wywierca się specjalnymi narzędziami.
Najbardziej nietypowe pisanki znajdują się w okolicy Koźla w województwie opolskim. Jaja wypieka się z piernika i dekoruje lukrem.
Zobacz polskie wielkanocne pisanki w naszej galerii
Tekst: Karolina Marek
Zdjęcia: Bombkarnia.Pl, Krystian Dobuszyński/Reporter, Piotr Męcik/Forum, Andrzej Sidor/Forum, Marian Zubrzycki/Fotorzepa/Forum, Shutterstock
