Chrzan w tradycji
Słowianie go kochali. Był dla nich rośliną do wszystkiego: w liście zwijali mięso, żeby się nie psuło, korzeń traktowali jak lek na niestrawność, nieświeży oddech, gorączkę, ból gardła, migreny i… potliwość stóp. Był symbolem siły oraz zdrowia. Gdy nastało chrześcijaństwo, wylądował w święconce jako „przypominajka” Męki Pańskiej.
W niektórych regionach Polski zjadano kilka łyżek tartego chrzanu (albo gryziono korzeń) przed śniadaniem wielkanocnym, na pamiątkę bolesnej śmierci Zbawiciela. I opowiadano legendę o Cyganie, który, aby nie dopuścić do egzekucji Chrystusa, ukradł jeden z gwoździ mających do niej posłużyć. Zdobycz zakopał w ziemi, gdzie w cudowny sposób zamieniła się… w korzeń chrzanu.
1/7 Zupa chrzanowa
Weź: •bulwę selera •2 ziemniaki •pora •dużą cebulę •pół szklanki śmietanki •2-3 łyżki startego chrzanu •sól •pieprz •ziele angielskie •liść laurowy
Do dekoracji: •jajka przepiórcze •kiełki •plastry boczku
W garnku podsmaż plastry boczku, aż tłuszcz się wytopi, a boczek zarumieni. Wyjmij go, dodaj drobno pokrojone warzywa i smaż na średnim ogniu. (Jeśli boczek nie wytopił za dużo tłuszczu, dodaj łyżkę masła). Gdy warzywa się zarumienią, wlej litr wody, przypraw i gotuj 45 minut pod przykryciem na małym ogniu. Kiedy zmiękną, wyjmij liść laurowy, dodaj śmietankę, chrzan i zblenduj. Gotuj jeszcze kilka minut i w razie potrzeby dodaj trochę wody, aby uzyskać ulubioną gęstość. Podawaj z jajkami i kiełkami.
2/7 Pasztet w cieście
Weź na ciasto: •kilogram ziemniaków •2 jajka •3 łyżki mąki •łyżkę tartego chrzanu •sól •pieprz •majeranek
Na pasztet: •pół kostki masła •pół kilograma wątróbek drobiowych •2 cebule •2 ząbki czosnku •pierś kurczaka •2 plasterki szynki •łyżeczkę żelatyny •kieliszek whiskey •sól •pieprz
Na pasztet: •pół kostki masła •pół kilograma wątróbek drobiowych •2 cebule •2 ząbki czosnku •pierś kurczaka •2 plasterki szynki •łyżeczkę żelatyny •kieliszek whiskey •sól •pieprz
Ziemniaki ugotuj w łupinkach, ostudź i obierz. Jednego odłóż do pasztetu, a resztę zetrzyj na drobnej tarce lub przeciśnij przez praskę. Wymieszaj i zagnieć z resztą składników. Wyłóż ciastem formę pasztetową, zostawiając kawałek na przykrycie. W garnku rozpuść masło i wrzuć pokrojoną cebulę. Gdy się zrumieni, dodaj wątróbkę, czosnek, przypraw solą i pieprzem. Duś na wolnym ogniu, aż wątróbka zmieni kolor. Żelatynę wymieszaj z whiskey i wlej do wątróbki. Wrzuć ziemniaka i zblenduj. Dodaj drobno pokrojoną pierś kurczaka i szynkę. Przełóż do wyłożonej ciastem formy i przykryj resztą ciasta. Piecz w 170°C przez 40 minut, po czym odstaw do wystygnięcia. Podawaj z konfiturą z żurawiny.
3/7 Rolada z groszkiem
Weź: •filet z indyka (pół kilograma) •łyżkę masła •łyżeczkę cukru •1½ szklanki zielonego groszku •4 łyżki tartego parmezanu •łyżeczkę tartego chrzanu •sól •pieprz •gałkę muszkatołową •10 plasterków boczku •pół szklanki białego wina Dodatki: •batat lub ziemniak •pomidorki koktajlowe
Groszek ugotuj w osolonej wodzie z łyżeczką cukru. Odcedź, zahartuj zimną wodą. Dodaj chrzan, masło, ser, gałkę muszkatołową, sól i pieprz. Zblenduj na gładko. Filet połóż na folii spożywczej i przykryj folią. Rozbijaj delikatnie, aż mięso rozpłaszczy się w gruby naleśnik. Zdejmij folię z góry, przypraw solą, pieprzem, posmaruj groszkową pastą. Zwiń w roladę i owiń plastrami boczku. Przełóż do brytfanki, dorzuć dodatki, polej winem. Piecz w 160°C 45 minut na dolnym poziomie piekarnika.
reklama
4/7 TARTA SZPARAGOWA
Weź: •płat ciasta francuskiego •szklankę śmietanki •2 jajka •pęczek szparagów zielonych •10 pomidorków koktajlowych •kilka plasterków szynki parmeńskiej lub zwykłej •łyżeczkę tartego parmezanu •łyżkę tartego chrzanu •sól •pieprz •gałkę muszkatołową
Szparagi oczyść z twardych końcówek, odłamując je. Obgotuj łodygi tak, by były al dente. Następnie zahartuj je zimną wodą i osusz. Ciastem francuskim wyłóż dno formy lub blachy, dociśnij do brzegów, ponakłuwaj lekko widelcem. Wstaw blachę do piekarnika rozgrzanego do 200°C. Niech ciasto zostanie tam kilka minut, aż się zapiecze. Śmietankę wlej do miski, wymieszaj z rozkłóconymi jajkami i chrzanem. Przypraw do smaku solą, pieprzem i gałką muszkatołową. Wylej masę śmietanową na zapieczone ciasto. Ułóż na wierzchu tarty szparagi, szynkę i pomidory, posyp lekko parmezanem. Wstaw do piekarnika na 15 minut i odstaw na chwilę przed krojeniem.
5/7 MUS OWOCOWY
Weź: •4 duże jabłka •pół szklanki żurawiny •laskę cynamonu •sok z jednej pomarańczy •sok z jednej cytryny •pół szklanki cukru •łyżeczkę wiórków chrzanu •łyżeczkę migdałów w płatkach
Jabłka obierz i wytnij gniazda nasienne. Pokrój drobno. Cukier rozpuść na patelni z sokiem z pomarańczy i cytryny. Gdy się lekko skarmelizuje, dodaj jabłka, cynamon i żurawinę. Duś, aż jabłko się rozpadnie (w razie potrzeby dolewaj wodę). Wyjmij cynamon, nałóż mus do pucharków i odstaw do lodówki. Na suchą patelnię wsyp chrzan i migdały, upraż na średnim ogniu, potrząsając patelnią. Dekoruj prażynkami wyjęte z lodówki musy.
6/7 SAŁATKA Z BURAKAMI
Weź: •2 ugotowane w łupinach buraki •2 rzodkiewki •połówkę jabłka •kilka jajek przepiórczych ugotowanych na twardo •ulubione sałaty, a najlepiej szpinak, roszponkę
Na dressing: •kubeczek jogurtu •łyżkę startego chrzanu •łyżeczkę miodu •łyżeczkę soku z cytryny •sól •pieprz
Na dressing: •kubeczek jogurtu •łyżkę startego chrzanu •łyżeczkę miodu •łyżeczkę soku z cytryny •sól •pieprz
Pokrój wszystkie składniki na cząstki i wyłóż na sałacie. Pozostałe składniki wymieszaj, a powstałym dressingiem przypraw sałatkę.
7/7 SOSY CHRZANOWE
BURACZANY
Weź: •ugotowanego buraka •łyżkę chrzanu •łyżkę gęstego jogurtu •sól •pieprz •łyżeczkę soku z cytryny
Buraka zetrzyj na tarce, pomieszaj z chrzanem i jogurtem, przypraw.
JABŁKOWY
Weź: •jabłko •łyżeczkę skórki z pomarańczy •łyżkę soku z cytryny •łyżeczkę siekanej żurawiny •łyżkę chrzanu •łyżkę jogurtu •sól •biały pieprz •gałkę muszkatołową
Jabłko zetrzyj na tarce, wymieszaj z resztą składników i przypraw.
SZPINAKOWY
Weź: •pół opakowania szpinaku baby •ząbek czosnku •4 żółtka ugotowanych na twardo jajek •łyżkę majonezu •łyżeczkę chrzanu •łyżkę oliwy •sól •pieprz
Szpinak krótko podsmaż na oliwie z czosnkiem. Zdejmij z patelni, a gdy przestygnie, dodaj pozostałe składniki i zblenduj.
Przepisy i zdjęcia: Miód Malina Studio