Stodoła od dobrego księcia – rustykalny dom na Morawach

Daniela urodziła się w małej wiosce na Morawach, pod Ołomuńcem. Wtedy marzyła o ucieczce do miasta, które było dla dziewczynki jak ziemia obiecana. Utalentowana artystycznie, wyjechała do Pragi i rzuciła się w wir studenckiego życia. Studiowała jednocześnie w dwóch uczelniach – grafikę w Akademii Sztuk Pięknych i architekturę na Czeskim Uniwersytecie Technicznym. Podczas jednej z wystaw poznała Petera, historyka sztuki.

Oboje mamy wolne zawody, możemy pracować w terenie – decydują. A zresztą do Pragi mamy stąd 250 kilometrów, niespełna trzy godziny samochodem. Można od czasu do czasu wyskoczyć na koncert czy do teatru, a potem przenocować u przyjaciół.

Domu szukają, spacerując po okolicy. Nie stawiają żadnych warunków. Nie obchodzi ich, ile będzie miał pięter i jaki kolor dachu. Chcą tylko mieć dokoła jak najwięcej zieleni i ciszę.  Ku zaskoczeniu rodziny kupują działkę, na której zamiast domu stoi... stara stajnia. Otacza ją kamienny mur z drewnianą bramą, a dalej już tylko drzewa, jagody, sarny i zające.

Gdy przeszli przez nią tego pierwszego dnia, poczuli, że znaleźli się w świecie, z którego nie chcą wracać. Z czasem wykuli sobie tylko sekretne przejście do lasu. – Nieruchomość kupiliśmy od księ̨cia Liechtensteinu, Jana II Dobrego – śmieje się Daniela. – Do niego należały ziemie w okolicy i na jego zlecenie w 1910 roku zbudowano tu stajnię. Mieszkało w niej sześć koni.

Remont zajął im ponad dwa lata. Nigdzie się nie spieszyli, nie szukali na gwałt fachowców. W końcu ona jest  architektem, a on historykiem sztuki i dobrze wiedzieli, że poradzą sobie sami. – Potraktowaliśmy to miejsce jak dzieło sztuki opowiadające o naszych uczuciach do świata, ludzi, natury, starych domów, które mają duszę i trzeba do nich podchodzić z wielkim szacunkiem – mówią.

 

To właśnie z tego powodu nie wpuścili do Belkovic obcych, a nie dlatego, ż̇e nie chcieli wspierać́ lokalnych rzemieślników. – Ale nie tylko o to chodziło – mówi Peter. – Chcieliśmy być dumni z tego, że stworzyliśmy nasz dom własnymi rękami. 

 

Na szczęście ściany z głazów i ręcznie wypalanej cegły przetrwały w doskonałej formie. Wystarczyło je delikatnie naprawić i oczyścić. Nie malowali ich, pozwalając kamieniowi na taki sam oddech jak sto lat temu. Chłó́d ocieplili drewnem z odzysku i tkaninami, któ́rych faktury i kolory nawiązują do przyrody za oknem. Cierpliwie odnawiali meble i rodzinne starocie. Jednym z nich jest konik stojący na odrestaurowanej komodzie. Daniela dostała go od babci czterdzieści lat temu.

Jego kolor przypomina niezapominajki, których wiosną wokół stodoły zakwita mnóstwo. Ogród i las pokrywa wtedy delikatny niebieski dywan. Daniela, zakochana w tym widoku, kombinowała, jak tu zatrzymać kolor na cały rok. I wymyśliła: zerwała bukiet i poszła do zduna, prosząc o piec kaflowy w odcieniu kwiatów. – Popatrzył na mnie zdumiony, bo z tak szalonym pomysłem spotkał się pierwszy raz w życiu – wspomina. – Ale postarał się i kafle  wyszły cudnie. Piec stanął między kuchnią a salonem. Dzieci i kot Simon go uwielbiają. Czytamy przy nim bajki. 

Drugim bohaterem domu jest ogromny stół z dwóch starych ław kupionych w przedszkolu (dzieci w zamian dostały nowe, a oni zabrali te solidnie spatynowane). To ulubieniec dorosłych. – Nasi przyjaciele zajadają się przy nim specjałem pani domu, ciastem marchewkowym. – Niestety, nie ma za rogiem cukierni, tak jak w Pradze – uśmiecha się Peter. – A może na szczęście?

Tekst: Joanna Halenia, współpraca Michał Gulajski