Karnawał 2025 to nie tylko Tłusty Czwartek. Zobacz, jakie tradycyjne i nowe zwyczaje z przełomu karnawału i postu znasz
ZwyczajeW lutym kończy się – dość krótki w tym roku – karnawał. Kiedyś był to okres w roku pełen magii. Dziś dawne zwyczaje odchodzą w zapomnienie, świętujemy z przyzwyczajenia. Czas najwyższy na małą powtórkę z polskich tradycji. Pora ku temu idealna – czas starcia karnawału z postem. A przy okazji poznajcie nowe lutowe święta, obchodzenie ich dodaje życiu smaku.
W tym roku karnawał przypada od 6 stycznia do 4 marca. Przypomnijmy sobie o świętach, które kiedyś obchodzono z nabożeństwem i fantazją, powróćmy do dawnych obyczajów, ale i przyjmijmy nowe. Jak ludzie urodzeni w lutym, którzy zawsze są otwarci na eksperymenty i nowości, choć nigdy nie zapominają tradycji, miejsc ani kultury, w której wyrośli, bo to ona daje im siłę i pewność siebie.
2 lutego, niedziela: Matki Boskiej Gromnicznej 2025
Ustanowione w IV wieku święto, upamiętniające ofiarowanie Jezusa w świątyni oraz oczyszczenie Maryi Panny (czterdzieści dni po połogu). Według polskiej legendy tego dnia Matka Boska spaceruje po zaśnieżonych polach, chroniąc oziminy przed wymarznięciem, wskazując drogę zagubionym i broniąc ich przed wilkami, które obłaskawia jednym spojrzeniem. Wierni zaś maszerują do kościoła, aby pobłogosławić grube woskowe świece – gromnice, by chroniły domostwa przed uderzeniem pioruna (stąd nazwa), pożarem, wichurą, gradobiciem i chorobami.
27 lutego, Tłusty Czwartek 2025
Znamy takich, którzy tego dnia jedzą tylko pączki, nawet kilkanaście. Czy też do nich należycie? Drożdżowe ciasto smażone w głębokim tłuszczu znane jest w wielu tradycjach kulinarnych, wystarczy wspomnieć hiszpańskie churrosy czy amerykańskie donaty. W polskiej kuchni ma postać spłaszczonej kuli nadziewanej tradycyjnie konfiturą z róż lub powidłami śliwkowymi (na śląsku), a dziś przeróżnymi wsadami od słonego karmelu, przez krem jajeczny, po czekoladę.
Zobacz także:
Tradycyjny przepis na pączki
Dlaczego obchodzimy tłusty czwartek?
9 lutego, piątek: Międzynarodowy Dzień Pizzy 2025
Płaski chlebek, którym ubodzy zapychali żołądki, posmarowany oliwą, posypany pierwszym lepszym ziołem, w XIX wieku awansował do roli królewskiego przysmaku. Poczęstowano nim w Neapolu królową Margheritę gustującą w postnym jedzeniu. Tyle że skromny placek obłożono serem, oliwkami i pomidorem. No i zrobił karierę. Pokażcie nam choć jednego, który nigdy w życiu nie próbował pizzy! Tej najlepszej na świecie podobno wciąż spróbujecie w tym mieście (neapolitańczycy mówią, że to dzięki ciastu, które wyjątkowy smak zawdziecza wodzie filtrowanej przez wulkaniczne skały), ale i w Polsce coraz więcej jest dobrych pizzerii. A może zrobicie ją sami?
1 marca, sobota: ostatni bal karnawału
Kiedyś przez cały karnawał bale odbywały się co sobotę. Dla młodych był to czas, gdy szukali dobrej partii, spotykając się na parkiecie. Dla starszych, by wyszaleć się na przekór zimowej aurze. Wyjątkowy status miał zawsze bal w ostatnią karnawałową sobotę. Dziś niektórzy tylko wtedy idą potańczyć. Kto się nie natańczył w karnawale, niech więc rusza na parkiet!
4 marca, wtorek: Ostatki
Koniec karnawału, popularny śledzik pod wódeczkę, czyli ostatni wieczór zabaw i swawoli, nim nastanie Wielki Post. Warto dogodzić sobie też faworkami. Tradycja mówi, że do Wielkanocy powinniśmy ich sobie oszczędzać.
Zobacz: Przepis na domowe faworki
14 lutego, Walentynki i... Środa Popielcowa - tak było w zeszłym roku. Jak będzie w 2025?
Nadchodzi Wielki Post, czas pomyśleć o wieczności. Zwyczaj posypywania głów wiernych popiołem, symbolizującym pokutę, przemijanie i nietrwałość rzeczy doczesnych, liczy ponad szesnaście stuleci. I nie służy do tego, jak powtarzano po wsiach ze strachem w oczach, popiół z trupich kości, ale z zeszłorocznych palm wielkanocnych. Jeszcze sto lat temu Popielec dawano tylko najznamienitszemu członkowi rodziny, który potem przekazywał go całej reszcie. Tak się dziwnie złożyło w roku 2024, że święto zakochanych, które już na dobre się u nas zakorzeniło, przypadało tego samego dnia co pierwszy dzień postu. W tym roku jednak Środa Popielcowa wypada dopiero 5 marca, więc Walentynki można obchodzić nawet bardzo hucznie ze spokojnym sumieniem.
17 lutego, Światowy Dzień kota 2025
A już trzy dni po Walentynkach przypada święto stworzeń, którym też warto okazać miłość. Koty, czczone i kochane od tysiącleci z pewnością zasługują na szczególne względy. Dzień Kota, ukochanego zwierzaka singli, podobno uznawanego za lekarstwo na stres, depresję i samotność. Więc kto ma kota, powinien się tego dnia nim zająć szczególnie i cieszyć z mruczącej obeności.
TEKST: WERONIKA KOWALKOWSKA ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK