Kasztany na zdrowie i dobry nastrój. Poznaj właściwości i zastosowanie kasztanów
Naturalna apteczkaKasztany to jeden z najpiękniejszych symboli jesieni. Przesiaduj pod nimi, bo promieniują dobrą energią. A dla zdrowia koniecznie zbieraj kwiaty, liście oraz kolczaste owoce. Zobacz, jak wykorzystać właściwości lecznicze kasztanów!
Czym się różni kasztanowiec od kasztana?
Czy kasztanowiec (Aesculus hippocastanum) to kasztan (Castanea sativa)? Nie, choć często tak jest nazywany. Ma bowiem podobne owoce – kolczaste torebki z brązowymi nasionami zwanymi kasztanami. Gdy lecą z drzew, wiadomo, że już jesień. Natomiast białe lub kremowe kwiatostany kasztanowca o długości nawet 30 cm (!) przypominają maturzystom o egzaminie dojrzałości…
Bez tych pięknych drzew o zgrabnych koronach trudno wyobrazić sobie parki i aleje. Najdłuższa w Europie, aż trzykilometrowa, obsadzona 200 kasztanowcami, znajduje się w świętokrzyskim Klimontowie. Zresztą kasztanowiec to rekordzista – ma jedne z największych liści (do 40 cm długości), nasion (do 4 cm średnicy) i pąków liściowych wśród drzew liściastych. Przybył do nas w XVI w. z Półwyspu Bałkańskiego – najpierw trafił do królewskich i magnackich ogrodów, potem do chłopskich obejść. Szybko wrósł w nasz krajobraz – nie tylko dzięki urodzie, ale też zaletom leczniczym. Jeśli chcesz bawić się w zielarza, pamiętaj jednak, że takie właściwości mają tylko drzewa kwitnące na biało.
Odmiany kasztanowca idealne do ogrodu
Kasztanowce zwyczajne to duże drzewa (30-40 m wysokości), nie nadają się więc do małych ogrodów. Ale mają kilka mniejszych kolumnowych odmian (np. ‘Pyramidalis’, ‘Alek’) i kulistą ‘Umbraculifera’. ‘Baumannii’ zachwyca pełnymi kremowymi kwiatami, ‘Memmingeri’ kremowobiałymi wiosennymi liśćmi, a „piegowaty” ‘Franek’ ich zielono-biało-kremowym wybarwieniem. Nawet w małym ogrodzie zmieszczą się ‘Hampton Court Gold’ o najpierw prawie białych, z czasem żółtych blaszkach liściowych i ‘Laciniata’ o powcinanych liściach.
W dużych ogrodach można też uprawiać inne gatunki, na przykład kasztanowiec czerwony (kwitnący na czerwono), żółty (o słonecznych kwiatach) i drobnokwiatowy – o żółtopomarańczowoczerwonych kwiatostanach i bardzo ciekawym pokroju – drzewo dorasta do 4 metrów wysokości przy średnicy dochodzącej nawet do… 30 metrów.
Właściwości i zastosowanie kasztanów: pochłaniają złe emocje i są świetne na nalewkę
Właściwości kasztanów są od lat znane w medycynie naturalnej. Cierpisz na reumatyzm i ból stawów? Zawsze noś przy sobie kilka kasztanów. Wkładaj je też pod materac i wieszaj na ścianach, gdyż zapobiegają awanturom. Cierpisz na nerwicę, narzekasz na stres? Spaceruj pod kasztanowcami, gdyż drzewa te promieniują dobrą energią. Ich kwiaty przyciągają pszczoły, a nasiona leśną zwierzynę. Za to boją się ich pająki – wystarczy kilka kasztanów w oknie lub drzwiach, by ominęły twój dom.
Nigdy nie dorzucaj kasztanów do jedzenia (chyba że to odmiana jadalna), za to do medykamentów uszczelniających naczynia krwionośne, rozkurczowych i przeciwzapalnych – jak najbardziej. Zawarte w kwiatach, korze i nasionach soki zmniejszają obrzęki, leczą żylaki, zakrzepy i odmrożenia. Stosuj też kasztanowe kosmetyki, jeśli masz cerę suchą, wrażliwą, naczynkową i szybko przetłuszczają ci się włosy.
Mimo tylu zalet kasztanowce nie strzelają fochów, łatwo je uprawiać, są odporne na mróz i zanieczyszczenia. Lubią słońce (ale tolerują półcień) i przepuszczalną, wilgotną, lekko zasadową ziemię. Wprawdzie nas leczą, ale same dość często chorują na czekoladową plamistość liści. Podgryza je też szrotówek. Powoduje on żółknięcie, zasychanie i opadanie liści oraz częste zakwitanie drzew na jesieni, co bardzo osłabia rośliny i doprowadza do przemarzania. Warto też wieszać na kasztanowcach budki lęgowe dla sikorek i innych ptaków żywiących się szrotówkiem.
Co zrobić z kasztanów? Właściwości lecznicze kasztanów
•Kompres na zwichnięcia i siniaki
Wymieszaj szklankę posiekanych liści lub kwiatów kasztanowca z 5 posiekanymi liśćmi babki. Zagotuj w garnuszku płatki owsiane. Wymieszaj 6 łyżek ziół z łyżką płatków, rozłóż papkę na płótnie, przykładaj na bolące miejsce.
•Okład zmniejszający pajączki
Wymieszaj w równych ilościach kwiaty kasztanowca, nagietka i kłącza tataraku. 5 łyżeczek mieszanki gotuj przez 5 minut w ½ litra wody. Po 30 minutach możesz już robić okłady.
•Kąpiel antycellulitowa
10 kasztanów ponacinaj i zalej litrem wody, gotuj 10 minut. Wyjmij, usuń łupiny. Obrane kasztany włóż znowu do wywaru i gotuj jeszcze 20 minut. Ostudź, dodaj 2 łyżki miodu i kilka kropli olejku z jałowca. Wlej do kąpieli.
•Nalewka na żylaki i obrzęki
Utłucz kilkanaście kasztanów, zalej szklanką przegotowanej, chłodnej wody i ½ litra spirytusu. Odstaw na miesiąc, od czasu do czasu wstrząsając. Przecedź i trzymaj w lodówce. Bierz trzy razy dziennie przed posiłkiem po 5 kropli w kieliszku wody. Możesz też nacierać nalewką bolące mięśnie i stawy.
TEKST: ALDONA ZAKRZEWSKA ZDJĘCIA: SHUTTERSTOCK
Zobacz także: Królowa koralowa. Jarzębina - właściwości, zastosowanie, pomysły na przetwory z jarzębiny