Wykopujemy byliny i przycinamy zioła. Zakładamy ogródek warzywny – odcinek siódmy

Ogródek warzywny – byliny wieloletnie

Teraz też można wykopać i podzielić kępy rozrośniętych, kwitnących latem bylin i wieloletnich ziół, a nowe sadzonki zdążą się ukorzenić przed zimą i bez opóźnienia wyrosną wiosną. Jest także dobra okazja, żeby wymieniać się sadzonkami z sąsiadami i zaprzyjaźnionymi ogrodnikami. Może uda się zdobyć nowe, ciekawe odmiany? 

Chociaż szkółki i centra ogrodnicze rzadko proponują o tej porze coś interesującego, a wiele roślin dawno przekwitło, to właśnie jesienią jest szansa na najlepsze okazje. Największe sadzonki w doniczkach także można jeszcze podzielić i rozsadzić. Zaoszczędzone pieniądze przeznacz na sadzonki drzewek owocowych i ozdobnych, sprzedawanych jako kopane z gruntu. Nie ma lepszej pory ich sadzenia i większego wyboru odmian niż na początku jesieni. Do pierwszych przymrozków zostało jeszcze wystarczająco dużo czasu, żeby drzewka dobrze się przyjęły, nim ziemię skuje mróz. 

Ogródek warzywny – mięta pieprzowa

Jest popularnym i najprostszym w uprawie ziołem, a jednocześnie ma mnóstwo odmian. Do mięty każdy może poczuć miętę – nie tylko wiosną. Na świeże liście najlepsza jest mięta majowa i czerwcowa, zanim na szczytach łodyżek rozwiną się kwiaty. Później często żółknie i przestaje rosnąć, jakby przygotowywała się do zimy. Wciąż jednak możesz ją zachęcić, żeby wypuściła młode liście. Miętę uprawianą w doniczce po wakacjach najlepiej przesadzić do większego pojemnika wypełnionego świeżą, próchniczną ziemią i nisko ściąć łodygi. Takie strzyżenie zafunduj krzaczkom w ogrodzie. Z ukrytych pod ziemią kłączy, po solidnym podlaniu, wyrosną nowe łodyżki. Nie tak bujne jak te wiosenne, ale równie wartościowe. 

Miętę w balkonowych skrzynkach najlepiej uprawiać solo, bo szybko zarośnie współtowarzyszy rozłogami, z których w następnym roku wyrośnie cały miętowy las. Najładniejsze odmiany to mięta pieprzowa ‘Variegata’ o zielonych liściach z białymi obwódkami i czekoladowa z zielonobrunatnymi, błyszczącymi listkami.

Ogródek warzywny – grzybobranie pod płotem

Rosłe kanie, przysadziste prawdziwki czy rude koźlarze – kto nie chciałby zbierać ich koszami z własnego ogrodu? Jadalne grzyby rzadko jednak chcą rosnąć tam, gdzie my tego chcemy. Obecność kapeluszy dobrze świadczy o ogrodzie, nawet jeśli będą to zwykłe „trujaki”. Owocniki grzybów, które możemy zbierać, są efektem współpracy korzeni drzew i grzybni. Każdy gatunek grzyba ma swoje ulubione rośliny. Jeśli masz w ogrodzie przynajmniej jedną sosnę, brzozę lub dąb, szansa na znalezienie maślaków, koźlarzy i prawdziwków wzrasta.

Grzyby najchętniej pokazują się w wilgotnych i cienistych zakątkach, w których ziemia nie jest często wzruszana usuwaniem chwastów. Oczywiście nie znoszą także sztucznych nawozów i środków ochrony roślin, dlatego prędzej wyrosną w dzikim, naturalnym ogrodzie niż na strzyżonym trawniku. 

Jeśli jeszcze nie spotkałeś grzybów kapeluszowych w swoim ogrodzie, możesz je do niego zaprosić: rozrzuć pod drzewami rozdrobnione stare kapelusze. Zarodniki, które się z nich wysypią, w sprzyjających warunkach utworzą grzybnię. Na pierwsze zbiory musisz trochę poczekać, bo nigdy nie wiadomo, kiedy i gdzie dokładnie zechcą wyrosnąć. Swoje znaleziska zawsze skonsultuj z doświadczonym grzybiarzem, jeżeli nie masz wprawy w rozpoznawaniu jadalnych gatunków. 

Ogródek warzywny – sposób na jesienne kwiaty

Letnie kwiaty sezonowe kończą już swoje przedstawienie, a ich miejsce mogą zająć jesienne aranżacje. Polecam szczególnie: 

Trawa ozdobna

Wiele gatunków doskonale nadaje się do donic. Ich ozdobą są nie tylko delikatne liście, ale też strzeliste źdźbła zakończone puszystymi kwiatostanami. Teraz sadzonki kupisz taniej niż wiosną. Na balkony wybierz brunatne turzyce i srebrzyste kostrzewy.

Fantazyjna celozja

Celozje zachwycają kwiatami jak płomienie lub grzebienie. Wyglądają bardzo oryginalnie na tle beżów i brązów przebarwiających się liści.

Kapusta ozdobna

Ozdobne odmiany zupełnie nie przypominają swoich głowiastych kuzynek. Ułożone w rozetę kremowe albo purpurowe liście sprawiają wrażenie wielkich, eleganckich kwiatów. Nie boją się przymrozków  i widowiskowo wyglądają udekorowane posypką ze szronu.

Radosne bratki

Wysiane latem bratki pierwsze kwiaty rozwijają późną jesienią. Mrozy spowalniają ich rozwój, ale nie hamują go zupełnie i nie niszczą kwiatów. Jeśli kwitnącymi bratkami ozdobisz donice we wrześniu, jesienią będą przypominały, że kolejna wiosna jest bliżej, niż myślisz.

Tekst: Łukasz Skop, autor bloga bez-ogródek
Zdjęcia: Shutterstock

Zobacz także: Suszone zioła – zbieranie, zastosowanie i pomysły na dekoracje
Zobacz także: Jak skutecznie i oszczędnie nawadniać ogród?